Wojciech Gunia "Nie ma wędrowca"

źródło

"Wtedy, właśnie wtedy zrozumiałem, że to ja, ja, nie mój Pan Bóg, jestem osobiście odpowiedzialny za ten świat. Że tyle dobra będzie na tym świecie, ile we mnie będzie wytrwałości. Że cało zło tego świata to my i całe dobro tego świata to też my."

          Oglądając jeden z filmików na kanale Olgi z Wielkiego Buka ( Pozdrawiam serdecznie Olgę! ), natknęłam się  na nazwisko Wojciecha Guni i jego nową powieść Nie ma wędrowca. Zachęcona pozytywnymi recenzjami i skuszona promocją w ulubionej księgarni internetowej, postanowiłam  dołączyć jeden egzemplarz do prywatnej biblioteczki. Nigdy wcześniej nie zetknęłam się z jego twórczością, tym bardziej byłam ciekawa, dlaczego uważany jest za jednego z najlepszych polskich autorów  literatury grozy.  Jednak to, co znalazłam w tej krótkiej, bo ledwie 170 stronicowej historii, przeszło moje najśmielsze oczekiwania.

          Bezimienny narrator, miłośnik małych, oddalonych od cywilizacji miejsc, podejmuje pracę stróża nocnego w tartaku zwanym Bazą. Liczy, że obecność w tak niedostępnym i odludnym miejscu zapewni mu spokój, pozwoli odciąć się od gwaru miejskich metropolii, natłoku słów, myśli, barw i dźwięków. Z czasem, wiedziony niezrozumiałym instynktem, zaczyna interesować się historią tego miejsca, jego poprzednimi pracownikami, a w szczególności zmarłym przed dwoma laty Roszczukiem. Nie wie jednak, że wraz z nadejściem zimy, do życia powracają demony przeszłości, które tylko czekają aby wedrzeć się do świata ludzi i zebrać krwawe żniwo. 

          Nie ma wędrowca nie jest klasycznym przykładem literatury grozy.  Owszem, znajdziemy tu opuszczony tartak, odcięcie od świata, tragiczną historię czy duchy przeszłości , które nękają naszych bohaterów. Wiele razy spotykałam się z tego typu opowieściami, przewidywalnymi i pełnymi schematów, które niczym nowatorskim nie zaskakiwały. W tym wypadku jest jednak inaczej.  Nie ma wędrowca to oprócz elementów grozy, także traktat filozoficzny o człowieku. O jego samoświadomości,  o tym, kim jesteśmy i co określa nas jako ludzi, o definicji własnego „ja” i czy ktokolwiek potrafi bez niego istnieć. Zestawienie aspektów filozoficznych z scenerią zasypanej i opuszczonej Bazy jest niezwykle oryginalne i wciągające. Chyba nigdy nie spotkałam się z takim połączeniem, za co pan Wojciech ma u mnie ogromnego plusa.

          Ponadto nie mogło tu zabraknąć oczywiście zagadki, którą czytelnik rozwiązuje razem z głównym bohaterem. W tym wypadku mój wewnętrzny detektyw został w pełni usatysfakcjonowany. Całość jest przemyślana, dawkowana powoli, co pozwala dłużej rozkoszować się i smakować rozwiązaniem historii.

          Z początku nie mogłam przyzwyczaić się do barwnego, wręcz kwiecistego stylu autora. Muszę przyznać, że Wojciech Gunia to mistrz w komponowaniu zdań złożonych. Weźmy na przykład takie wyrażenie :  „Może to właśnie wówczas oddałem się pod panowanie królestwa powolnego bezwładu pustych miejsc, w których rozległe pola, przecinane żyłami potoków i rzeczek o lodowatych, nieprzejrzyście czarnych o zmroku wodach, niknąc z oczu wydawały człowieka na pastwę trwałości lub nietrwałości monumentów płynących wolno przez niebo chmur.” Na szczęście z czasem zamiłowanie autora to epitetów zmalało lub na tyle wciągnęłam się w historię, że przestałam je zauważać.

       Jeżeli miałabym wskazać najsłabszy element powieści to zdecydowanie jest to rozmowa narratora z księdzem Woźniakiem. Jako osoba całkowicie nie związana z teologią, filozofią czy aksjologią połowy wypowiedzi z ich dialogu po prostu nie zrozumiałam. Nie mniej,  to jest właśnie ten element, który w połączeniu z otoczką grozy sprawia, że powieść jest tak niepowtarzalna.

          Za genialne połączenie elementów grozy z kwestiami teologicznymi, i za duchy przeszłości przed którymi nie można uciec, ksiazkoholikzpowolania daje swoje ogromne tak. Niezwykle się cieszę, że sięgnęłam po tą pozycje i czekam na kolejne, przerażające historie w wykonaniu tego autora. Koniecznie dajcie znać czy już spotykaliście się z twórczością Wojciecha Guni, i co sądzicie na temat jego najnowszej powieści.